20 aprel kuni O’zbekiston “Adolat” SDP Siyosiy Kengashi va Oliy Majlis Qonunchilik palatasidagi fraksiyasi, Sog’liqni saqlash vazirligi hamda Toshkent pediatriya tibbiyot instituti hamkorligida O’zbekiston Respublikasining “Odam a’zolari va to’qimalarini trasnplantasiya qilish to’g’risida”gi Qonuni loyihasi muhokamasiga bag’ishlangan davra suhbati bo’lib o’tdi. Unda Oliy Majlis Qonunchilik palatasi deputatlari, Sog’liqni saqlash vazirligi mutasaddilari, Toshkent pediatriya tibbiyot institute professor-o’qituvchilari hamda tinglovchilari, yosh olimlar, ekspertlar va partiya faollari ishtirok etdi.

Tadbirni kirish so’zi bilan ochgan O’zbekiston “Adolat” SDP Siyosiy Kengashi raisi Narimon Umarov ta’kidlaganidek, O’zbekiston “Adolat” SDP aholining barcha ijtimoiy qatlamlari o’z vaqtida, muntazam, sifatli tibbiy xizmatdan foydalanishini ta’minlash tarafdori. Partiya mamlakatimizda tibbiyot sohasida amalga oshirilayotgan islohotlar va ularning natijalarini e’tirof etgan holda bugungi kunda ushbu sohani yanada rivojlantirish, bu borada echimini kutayotgan muammolarni bartaraf etish bo’yicha takliflarni ilgari surib kelmoqda.

Jumladan, partiya tomonidan aholi o’rtasida talab yuqori bo’lgan tibbiyot, muolajalariga, xususan, transplantologiyaga, EKU (ekstrakorporal urug’lantirish) va boshqa zamonaviy tibbiy xizmatlarga ruxsat berish, qolaversa, horijning etuk tibbiyot markazlari bilan hamkorlik o’rnatish, chet el vrachlarini O’zbekistonning tibbiy muassasalarida jarrohlik operatsiyalari o’tkazish amaliyotini kengaytirishga, ularni doimiy asosda ishga taklif qilish orqali milliy mutahassislarimizni malakasini oshirishga oid qator takliflari ilgari surib kelinmoqda.

  Buning amaliy natijasi o’laroq 2017 yilning 23 oktyabrida Vazirlar Mahkamasining “Yaqin qarindoshlar orasida buyrak va (yoki) jigar bo’lagini transplantasiya qilish tartibi to’g’risidagi Vaqtinchalik nizomni tasdiqlash haqida”gi qarori qabul qilindi.

Ushbu hujjatga asosan o’tgan davra horijlik malakali mutahassislar bilan hamkorlikda mamlakatimizda ilk marotaba buyrak va jigar ko’chirib o’tkazish operatsiyalari muvaffaqiyatli amalgam oshirildi. Endilikda ushbu amaliyot Toshkent shahar nefrologiya shifoxonasi, akademik V.Voxidov nomidagi Respublika ixtisoslashtirilgan ilmiy-amaliy tibbiyot markazi hamda Respublika shoshilinch tibbiy yordam ilmiy markazi keng yo’lga qo’yilishi natijasida bir yilda o’rtacha 100-150 ta operatsiya o’tkazish imkoniyati paydo bo’ldi.

  Oliy Majlis Qonunchilik palatasidagi partiya fraksiyasi a’zosi M.Dadaxodjaeva va Sog’liqni saqlash vazirligining bosh transplantologi U.Yuldashev tomonidan alohida qayd etilganidek, mamlakatimizda ilk marotaba transplantasiya amaliyotini o’tkazilgani tibbiyot sohasidagi bu kabi muammolarning yechim topishi, aholiga sifatli tibbiy yordam ko’rsatish, tibbiyot hodimlari salohiyatidan unumli foydalanishda muhim ahamiyat kasb etadi. Transplantologiya tibbiyotning eng murakkab, o’ta mas’uliyatli va ayni paytda, ehtiyoj ortib borayotgan yo’nalishlaridan biri sanaladi. Sir emas, ilgari zarurat tufayli ayrim bemorlar chet davlatlarga borib, 40 mingdan 150-200 ming AQSH dollarigacha bo’lgan narxlarda ana shunday jarrohlik amaliyotini o’tkazishda majbur bo’layotgan edi. Mana, endi shunday murakkab va noyob operatsiyalar yurtimiz tibbiyot markazlarida ham muvaffaqiyatli o’tkazilmoqda. 

Shunga qaramay, mazkur sohani tartibga soluvchi yaxlit qonunni ishlab chiqish va qabul qilish zaruriyati mavjud. Ya’ni, Vazirlar Mahkamasi tomonidan qabul qilingan Vaqtinchalik nizomning amal qilish vaqti — “Odam a’zolari va to’qimalarini transplantasiya qilish to’g’risida”gi O’zbekiston Respublikasi Qonunining kuchga kirish kunigacha, deb belgilangan. Mazkur hujjatga asosan hozirda faqat jigar va buyrak transplantasiya qilinayotgan bo’lsa, yangi qonun qabul qilinsa, hamyurtlarimiz, zarurat tug’ilgan paytda, chet elga bormasdan, shu yerning o’zida buyrak, jigar, yurak, o’pka, umuman inson o’rganlari va to’qimalarini ko’chirib o’tkazish amaliyotiga muvaffaq bo’ladilar.

Shu bois partiya tomonidan aholi o’rtasida talab yuqori bo’lgan transplantologiya tibbiy xizmatiga ruxsat berishning huquqiy asoslarini yaratish borasida amaliy ishlar olib borilmoqda.

Xususan, partiya yaklifiga asosan transplantasiya amaliyotini mamlakatimiz tibbiyot sohasiga keng joriy etish masalasi 2017-2021 yillarda O’zbekiston Respublikasini rivojlantirishning beshta ustuvor yo’nalishi bo’yicha Harakatlar Srtategiyasini “Xalq bilan muloqot va inson manfaatlari yili”da amalgam oshirishga oid Davlat dasturiga kiritildi. Shundan kelib chiqib, partiya tomonidan aholi o’rtasida talab yuqori bo’lgan tibbiyot muolajalariga, jumladan, transplantologiya tibbiy xizmatiga ruxsat berishning huquqiy asoslarini yaratish borasida amaliy ishlar olib borilmoqda. Sog’liqni saqlash vazirligi hamda O’zbekiston “Adolat” SDP o’rtasida imzolangan hamkorlik memorandumiga asosan “Odan a’zolari va to’qimalarini transplantasiya qilish to’g’risida”gi qonun loyihasi ishlab chiqildi. O’tgan davrda vazirlik va partiya ekspertlari hamkorligida ishlab chiqilgan qonun loyihasi O’zbekiston normativ-huquqiy hujjatlarning muhokamasi portalida hamda www.adolat.uz veb-saytida umumiy muhokamaga qo’yildi. Shu bilan birga, ushbu hujjat ayni vaqtda hududlardagi tibbiyot muassasalari hamda sohaga ixtisoslashgan oliy o’quv yurtlarida partiya elektorati va deputatlari ishtirokida keng muhokama qilinmoqda.

Qonun loyihasining asosiy maqsadi — zamonaviy fan va tibbiyot amaliyoti yutuqlarini hisobga olgan holda inson o’rganlari, to’qima va hujayralarini transplantasiya qilish sohasidagi munosabatlarni tartibga solishga qaratilgan. Qonun loyihasini ishlab chiqishda ushbu sohadagi horijiy tajriba hamda JSST tavsiyalari inobatga olingan.

Davra suhbatida ushbu sohadagi horijiy tajriba hamda qonun loyihasida nazarda tutilayotgan normalar bandma-band muhokama etilib, uni maromiga yetkazish bo’yicha ishtirokchilarning takliflari tinglandi.

Tadbir yakunida kun tartibidagi masalalar yuzasidan tegishli taklif-tavsiyalar ishlab chiqildi.